Οι κακοποιητικές σχέσεις περιλαμβάνουν πάντα μια ανισορροπία δύναμης και ελέγχου. Η ενδοοικογενειακή κακοποίηση υπερβαίνει τη σωματική κακοποίηση ή τη βία. Οι θύτες χρησιμοποιούν πολλές σωματικές, διανοητικές ή συναισθηματικές τακτικές για να επιβάλουν τη δύναμη και τον έλεγχό τους πάνω στο θύμα και να το κρατήσουν στη σχέση. Υπάρχουν μοτίβα συμπεριφορών σε μια καταχρηστική σχέση. Η αναγνώρισή τους είναι το πρώτο βήμα για την απελευθέρωση του θύματος από αυτή τη κακοποιητική σχέση.
Τα σημάδια ενδοοικογενειακής βίας
Στις σχέσεις ενδοοικογενειακής βίας, υπάρχουν πολλές συμπεριφορές που χρησιμοποιούνται από τον θύτη για να αποκτήσει και να διατηρήσει την εξουσία και τον έλεγχο του συντρόφου του. Αν και όλες οι σχέσεις είναι διαφορετικές, η κατανόηση των διαφόρων τρόπων που εκδηλώνεται η κακοποίηση μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε σημάδια κακοποίησης και να σας προετοιμάσει να ανταποκριθείτε σε καταστάσεις με ασφάλεια. Άτομα με κακοποιητική συμπεριφορά μπορεί να είναι γοητευτικά και να εμπνέουν σεβασμό στην κοινότητά τους ή να παριστάνουν τα θύματα. Όσα άτομα υφίστανται ενδοοικογενειακή βία συχνά επισημαίνουν ότι ζουν με ένα διπρόσωπο άτομο, με κάποιον που «έχει αγγελική μορφή όταν είναι έξω, αλλά μεταμορφώνεται σε δαίμονα στο σπίτι». Συχνά θα ακούσετε τα άτομα που έχουν καταχρηστική συμπεριφορά να το αρνούνται ή να ρίχνουν το φταίξιμο στο κακοποιούμενο άτομο. Νιώθουν ότι έχουν κάθε λόγο ή δικαίωμα να συμπεριφέρονται έτσι.
Μπορεί να αντιμετωπίζετε κακοποίηση εάν ο σύντροφός σας κάνει μια φορά ή επανειλημμένα οποιαδήποτε από τις ακόλουθες συμπεριφορές:
Σωματική κακοποίηση
Κάποιος διαπράττει σωματική κακοποίηση όταν:
- Σας τραβήξει τα μαλλιά σας ή σας ρίξει γροθιά, χαστούκι, κλωτσιά, σας δαγκώσει, ή προσπαθήσει να σας πνίξει.
- Σας απαγορεύσει ή σας εμποδίσει να φάτε ή να κοιμηθείτε.
- Χρησιμοποιεί όπλα εναντίον σας, συμπεριλαμβανομένων μαχαιριών, ροπάλων, σπρέι πιπεριού.
- Σας αποτρέψει από τη λήψη συνταγογραφούμενων φαρμάκων ή σας αρνηθεί την απαραίτητη ιατρική θεραπεία.
- Βλάπτει τα παιδιά ή τα κατοικίδια σας.
- Οδηγεί απερίσκεπτα ή επικίνδυνα μαζί σας στο αυτοκίνητο ή σας εγκαταλείπει σε άγνωστα μέρη.
- Πετάει πάνω σας αντικείμενα.
- Σας αναγκάσει να κάνετε χρήση ναρκωτικών ή αλκοόλ.
- Σας εμποδίσει να επικοινωνήσετε με υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένης της ιατρικής φροντίδας.
- Σας παγιδεύσει στο σπίτι σας ή σας εμποδίζει να φύγετε.
Χρειάζεσαι βοήθεια τώρα;
Εάν είσαι σε άμεσο κίνδυνο, τηλεφώνησε στο 100.
Εάν δεν μπορείς να μιλήσεις στείλε γραπτό μήνυμα (sms) στο 100 με: 1: Ακριβή διεύθυνση. 2: Ονοματεπώνυμο. 3: Είδος επείγουσας ανάγκης (π.χ. “ κινδυνεύει η ζωή μου”, “ δέχομαι βία από..”
Εάν δεν βρίσκεστε σε άμεσο κίνδυνο, αλλά αντιμετωπίζεις κακοποιητική συμπεριφορά ή ανησυχείς για ένα αγαπημένο σας πρόσωπο, επικοινώνησε με τη γραμμή SOS 15900 ή μέσω e–mail στο sos15900@isotita.gr της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων .
Για περισσότερες πληροφορίες μπείτε στη σελίδα: www.isotita.gr & www.womensos.gr
Συναισθηματική κακοποίηση
Τα σημάδια συναισθηματικής κακοποίησης περιλαμβάνουν:
- Να σας βρίζουν, να σας προσβάλλουν ή να σας επικρίνουν συνεχώς.
- Να εκφράζουν έντονη ζήλια ή κτητικότητα ή να αρνούνται να σας εμπιστευτούν.
- Να σας απομονώνουν από την οικογένεια, τους φίλους ή άλλους ανθρώπους στη ζωή σας.
- Παρακολούθηση των δραστηριοτήτων σας με ή χωρίς τη γνώση σας, συμπεριλαμβανομένης της απαίτησης να γνωρίζει πού πηγαίνετε, με ποιον επικοινωνείτε και πώς περνάτε το χρόνο σας. Καταδιώκουν ύπουλα το θύμα ή παρακολουθούν «κάθε του κίνηση», π.χ. τη δραστηριότητά του στο Ίντερνετ μέσω των κοινωνικών δικτύων, χρησιμοποιούν συσκευές GPS για τον εντοπισμό του κλπ.
- Προσπάθεια να ελέγχουν τι φοράτε, συμπεριλαμβανομένων, του μακιγιάζ ή των χτενισμάτων.
- Να σας ταπεινώνουν με κάθε τρόπο, ειδικά μπροστά σε άλλους.
- Όταν σας κάνουν gaslighting προσποιούμενοι ότι δεν κατά λαβαίνουν ή αρνούνται να σας ακούσουν, αμφισβητώντας τα γεγονότα, κάνοντας τις ανάγκες ή τα συναισθήματά σας να φαίνονται ασήμαντα. Ή αρνούνται θέματα που έχουν ειπωθεί όπως και υποσχέσεις που δεν έχουν τηρηθεί.
- Απειλώντας εσάς, τα παιδιά σας, την οικογένειά σας ή τα κατοικίδιά σας.
- Προκαλώντας ζημιά στα υπάρχοντά σας, συμπεριλαμβανομένης της ρίψης αντικειμένων, γροθιών στους τοίχους και κλωτσιές στις πόρτες
- Κατηγορώντας σας για τις επιθετικές συμπεριφορές τους.
- Σας κατηγορούν ότι τον απατάτε ή απατούν οι ίδιοι και κατηγορούν εσάς για αυτήν τους τη πράξη.
- Να σας απατήσουν μόνο και μόνο για να σας πληγώσουν και να απειλήσουν ότι θα το κάνουν ξανά για να υπαινίσσονται ότι είναι «καλύτεροι» από εσάς.
- Να σου λένε ότι είσαι τυχερός που είσαι μαζί τους ή ότι δεν θα βρεις ποτέ κάποιον καλύτερο.
Σεξουαλική κακοποίηση
Κάποιος διαπράττει σεξουαλική κακοποίηση όταν:
- Σας αναγκάζει να ντυθείτε με σεξουαλικό τρόπο που δεν νιώθετε άνετα.
- Να σας προσβάλλει με σεξουαλικούς τρόπους ή να σας αποκαλούν διάφορα ονόματα.
- Σας αναγκάζουν ή σας χειραγωγούν να κάνετε σεξ ή σεξουαλικές πράξεις, ειδικά όταν είστε άρρωστοι, κουρασμένοι ή σωματικά τραυματισμένοι από την κακοποίησή τους.
- Σας πνίγει ή σας περιορίζει κατά τη διάρκεια του σεξ χωρίς τη συγκατάθεσή σας.
- Σας πληγώσει με όπλα ή αντικείμενα κατά τη διάρκεια του σεξ.
- Συμμετέχουν άλλα άτομα στις σεξουαλικές σας δραστηριότητες παρά τη θέλησή σας.
- Σας αναγκάζουν να παρακολουθήσετε ή να κάνετε πορνογραφία.
- Να σας μεταδώσει ή να προσπαθήσει να σας μεταδώσει σκόπιμα ένα σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα. (ΣΜΝ)
Οικονομική Κακοποίηση
Κάποιος διαπράττει οικονομική κακοποίηση όταν:
- Περιορίζουν ή κλέβουν τα χρήματα του θύματος
- Σπάνια έχουν πλήρη πρόσβαση σε χρήματα και άλλους πόρους
- Όταν έχουν χρήματα συχνά πρέπει να λογοδοτούν για κάθε ευρώ που ξοδεύουν
- Ο θύτης χειραγωγεί το θύμα για να πάρει χρήματα. Μπορεί ακόμα να απαιτεί ή να εκφοβίζει σε σημείο που εμποδίζει το θύμα να εργαστεί.
Στο τέλος, ο στόχος είναι πάντα ο ίδιος—να αποκτήσει δύναμη και έλεγχο σε μια σχέση.
Αν και είναι λιγότερο κατανοητή από άλλες μορφές κακοποίησης, η οικονομική κακοποίηση είναι μια από τις πιο ισχυρές μεθόδους για να μείνει ένα θύμα παγιδευμένο σε μια κακοποιητική σχέση. Η έρευνα δείχνει ότι τα θύματα συχνά ανησυχούν υπερβολικά για την ικανότητά τους να ανταπεξέλθουν οικονομικά για τον εαυτό τους και τα παιδιά τους ώστε να τερματίσουν τη σχέση. Επιπλέον, η οικονομική ανασφάλεια είναι ένας από τους κύριους λόγους που οι γυναίκες επιστρέφουν σε έναν βίαιο σύντροφο.
Η ενδοοικογενειακή κακοποίηση συμβαίνει όταν ένας θύτης χρησιμοποιεί σωματικές, σεξουαλικές ή/και συναισθηματικές τακτικές για να ελέγξει τον σύντροφό του. Δεν υπάρχει ένα σύνολο ταυτοτήτων ή προσωπικοτήτων ενός θύτη. Μπορούν να είναι οποιοδήποτε φύλο, σεξουαλικότητα, φυλή, εθνικότητα και ηλικία. Πολλοί κακοποιοιητές εμφανίζουν κοινά χαρακτηριστικά που μπορούν να σας βοηθήσουν να τους αναγνωρίσετε, όπως ζήλια, κτητικότητα, απρόβλεπτο χαρακτήρα, κακή διάθεση ή εναλλαγές διάθεσης και πολλά άλλα. Η διαδικασία της αποχώρησης από μια κακοποιητική σχέση απαιτεί τεράστιο θάρρος και προσεκτικό σχεδιασμό. Πολλοί πόροι είναι διαθέσιμοι εάν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε χρειάζεται υποστήριξη για να σας βοηθήσει να εγκαταλείψετε μια κακοποιητική σχέση.