Όταν αυτοτραυματίζονται οι έφηβοι
Τα εφηβικά χρόνια μπορεί να είναι δύσκολα για όλους, δεν υπάρχει αμφιβολία για αυτό. Η εφηβεία αποτελεί μια πολύ σημαντική αναπτυξιακή περίοδο για ένα παιδί και θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί συνώνυμο της πρόκλησης. Οι έφηβοι διακατέχονται από την επιθυμία, την περιέργεια να ανακαλύψουν τον κόσμο και να ανεξαρτητοποιηθούν. Επίσης βιώνουν πολλές αλλαγές και απώλειες όπως της παιδικής ηλικίας, του παιδικού σώματος, του σχολείου (αλλαγή βαθμίδων) και πολλές άλλες οι οποίες εγείρουν συναισθήματα που συχνά οι έφηβοι δυσκολεύονται να διαχειριστούν. Το διαπροσωπικό περιβάλλον, λοιπόν, του εφήβου διαδραματίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο. Ωστόσο, μερικές φορές οι γονείς συνειδητοποιούν ότι η κυκλοθυμία που σχετίζεται με την ενηλικίωση μπορεί να είναι κάτι περισσότερο από το τυπικό άγχος των εφήβων και είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό για εκείνους που ανακαλύπτουν ότι τα παιδιά τους βλάπτουν σκόπιμα τον εαυτό τους
Ο εσκεμμένος αυτοτραυματισμός, γνωστός και ως μη αυτοκτονικός αυτοτραυματισμός, είναι δυστυχώς πιο συνηθισμένος από όσο νομίζετε. Μια πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι ένα στα πέντε παιδιά μεταξύ 10 και 18 ετών αυτοτραυματίζεται σκόπιμα, όπως κόψιμο, κάψιμο ή χτύπημα. Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό; Και ως γονιός, πώς μπορείτε να βοηθήσετε; Πως μπορείτε να αναγνωρίσετε τα σημάδια του αυτοτραυματισμού και πότε πρέπει να ζητήσετε βοήθεια;
Τι είναι ο αυτοτραυματισμός;
Αυτοτραυματισμός είναι όταν ένα άτομο σκόπιμα προξενεί τραυματισμό ή δηλητηρίαση στον εαυτό του. Ό έφηβος/η μέσα από τον αυτοτραυματισμό δεν έχει σκοπό τον θάνατο, ούτε την απόπειρα αυτοκτονίας. Τις περισσότερες φορές είναι ένας τρόπος έκφρασης ή αντιμετώπισης πολύ μεγάλου στρες. Ο αυτοτραυματισμός είναι μια πράξη εκτόνωσης ή τιμωρίας ή και τα δυο μαζί. Επίσης, μπορεί να είναι ένας τρόπος να ζητήσει κάποιος βοήθεια.
Γιατί ο έφηβός να αυτοτραυματιστεί σκόπιμα;
Αυτός ο τύπος συμπεριφοράς μπερδεύει τους περισσότερους γονείς. Συχνά αναρωτιούνται αν ο αυτοτραυματισμός σημαίνει ότι το παιδί τους είναι αυτοκτονικό. Συνήθως, οι άνθρωποι που αυτοτραυματίζονται το κάνουν ως τρόπο ανακούφισης κάποιας συναισθηματικής δυσφορίας που βιώνουν διοχετεύοντας τον εσωτερικό τους πόνο σε εξωτερικό πόνο. Μερικοί έφηβοι αναφέρουν ότι αισθάνονται τόσο συναισθηματικά μουδιασμένοι που ο πόνος μπορεί να είναι ένας μηχανισμός για να προκαλέσει μια οτιδήποτε αίσθηση. Για άλλους, ο σωματικός πόνος είναι μια απόσπαση της προσοχής από τη συναισθηματική τους αναταραχή και για όλα τα παιδιά είναι μια κραυγή για βοήθεια.
Η εκτόνωση αυτού του έντονου συναισθηματικού στρες μπορεί να προκαλείται από κοινωνικά προβλήματα: σχέσεις με τους συνομηλίκους ή και με τους οικείους στο περιβάλλον του εφήβου, σχέσεις ερωτικές, καθώς και άγχος σχετικά με την σεξουαλικότητα. Τραυματικές εμπειρίες: απώλεια κοντινού προσώπου ή σεξουαλική /σωματική κακοποίηση. Ψυχολογικά αίτια: περιπτώσεις που υπάρχει ψυχική διαταραχή.
Μπορεί να εκφράζουν και να έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, αίσθημα αποτυχίας και συναισθήματα απογοήτευσης και μοναξιάς. Επίσης να είναι εμφανής η δυσκολία στην έκφραση των συναισθημάτων τους.
Οι πιο συνηθισμένες συμπεριφορές αυτοτραυματισμού.
Μπορείτε να γνωρίζετε τα σημάδια που πρέπει να αναζητήσετε. Αυτά περιλαμβάνουν:
-
- Ύποπτοι/ανεξήγητοι και συχνοί τραυματισμοί. Συνήθως κόψιμο ή χαράκωμα του δέρματος συχνά στο εσωτερικό των χεριών ή σε άλλα μέρη του σώματος, με γυαλί, μαχαίρι, ξυράφι ή άλλο αιχμηρό αντικείμενο.
- Πολλαπλές πληγές στο ίδιο σημείο στο σώμα του παιδιού σας
- Προσπάθεια του παιδιού να κρύβει με ρούχα μέρη του σώματός του, όπως το να φοράει παντελόνια και μακρυμάνικες μπλούζες ακόμα και το καλοκαίρι.
- Την άρνησή του να εμφανίσει μέρη του σώματός του /της μπροστά σε τρίτους που παλαιότερα δεν θα τον/την προβλημάτιζε, πχ μαγιό στην θάλασσα.
- Έχει πολλούς αυτοκόλλητους επιδέσμους.
- Μιλάει άσχημα για τον εαυτό του.
- Περνούν χρόνο απομονωμένοι στο δωμάτιό τους.
- Τράβηγμα μαλλιών ή φρυδιών.
Εάν παρατηρήσετε αυτές τις συμπεριφορές, είναι καιρός να κάνετε μια ψυχολογική αξιολόγηση για να διασφαλίσετε ότι το παιδί σας θα λάβει την απαραίτητη βοήθεια. Σε κάθε περίπτωση ο ειδικός θα υποστηρίξει άμεσα τον έφηβο ώστε να βρει και να υιοθετήσει εναλλακτικούς τρόπους έκφρασης οι οποίοι να μην είναι αυτοκαταστροφική αλλά λειτουργικοί. Ο θεραπευτής θα βοηθήσει στον εντοπισμό προβλημάτων που δεν αντιμετωπίζονται και δημιουργούν εσωτερικές συγκρούσεις.
Πώς να αντιδράσουν οι γονείς.
Είναι πολύ δύσκολο για τους γονείς να κατανοήσουν αυτή την συμπεριφορά και η πιο συχνή αντίδραση είναι ανησυχία, ξέσπασμα θυμού και σύγχυση. Εάν ανακαλύψετε ότι το παιδί σας αυτοτραυματίζεται προσπαθήστε να μην πανικοβληθείτε όσο και αν σας μπερδεύει και σας ανησυχεί αυτή η συμπεριφορά. Αντί να αντιδράσετε υπερβολικά και σπασμωδικά, που άθελά σας μπορεί να ενισχύσει την εκδήλωση αυτής της δυσλειτουργικής συμπεριφοράς του παιδιού σας, είναι καλύτερα να μιλήσετε ήρεμα, απευθείας και χωρίς να είστε επικριτικοί. Προσπαθήστε να μπείτε στη θέση του εφήβου και να κατανοήσετε αυτή τη συμπεριφορά ως έκφραση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει. Μπορείτε να πείτε, « Βλέπω ότι είσαι πολύ αναστατωμένος/η. Δεν είχα καταλάβει ότι τα πράγματα έχουν εξελιχθεί έτσι. Μπορείς να μου μιλήσεις για αυτό. Δεν θα θυμώσω μαζί σου.» Είναι καλύτερο να αποφεύγετε να αντιδράτε με απειλές, θυμό ή αδιαφορία. Δεν θα βοηθήσει επίσης να λέτε ότι το παιδί σας το κάνει απλώς για να τραβήξει την προσοχή. Οι περισσότεροι αυτοτραυματισμοί δεν γίνονται για αυτόν τον λόγο.
Η μετάβαση στην ενηλικίωση είναι γεμάτη προκλήσεις. Το ταξίδι κάθε ατόμου είναι μοναδικό και η ζωή δεν έρχεται με σαφή οδικό χάρτη. Μερικές φορές συμβαίνουν πράγματα που κάνουν τη μετάβαση στην ενηλικίωση πιο δύσκολη. Δείτε αυτό το γεγονός ως μια αφορμή για την διερεύνηση των οικογενειακών ζητημάτων. Ζητήστε βοήθεια για να υποστηρίξετε τον έφηβο και την οικογένεια και να ανακαλύψετε πιο λειτουργικά μοτίβα συμπεριφοράς και έκφρασης συναισθημάτων.
❝ Η μετάβαση στην ενηλικίωση είναι γεμάτη προκλήσεις. Το ταξίδι κάθε ατόμου είναι μοναδικό και η ζωή δεν έρχεται με σαφή οδικό χάρτη. Μερικές φορές συμβαίνουν πράγματα που κάνουν τη μετάβαση στην ενηλικίωση πιο δύσκολη. Δείτε αυτό το γεγονός ως μια αφορμή για την διερεύνηση των οικογενειακών ζητημάτων. Ζητήστε βοήθεια για να υποστηρίξετε τον έφηβο και την οικογένεια και να ανακαλύψετε πιο λειτουργικά μοτίβα συμπεριφοράς και έκφρασης συναισθημάτων. ❞
Χρειάζεσαι βοήθεια τώρα;
Το συγκεκριμένο άρθρο σας αφορά;
Έχετε κάποιο πρόσωπο το οποίο παρουσιάζει τα συγκεκριμένα συμπτώματα;
Μάθετε περισσότερα για την ατομική θεραπεία παιδιών/ενηλίκων και πώς μπορούμε να σας βοηθήσουμε.
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε επίσης να επικοινωνήσετε μαζί μας μέσω του τηλεφώνου +306940700988 ή μέσω της φόρμας επικοινωνίας μας.
