Χειριστικοί άνθρωποι

Όλοι μας είμαστε μοναδικοί και ως εκ τούτου και οι συμπεριφορές μας είναι διαφορετικές.  Υπάρχουν πολλές παραλλαγές όσων αφορά την χειραγώγηση  της συμπεριφοράς, αλλά υπάρχει ένα κοινό πλαίσιο εντός του οποίου μπορούν να εντοπιστούν πιο επεμβατικές συμπεριφορές.

Πολλοί χειριστικοί άνθρωποι μαθαίνουν αυτούς τους δυσλειτουργικούς τρόπους συμπεριφοράς από την παιδική τους ηλικία δηλαδή μιλάμε για  μοντέλο συμπεριφοράς ή άτομα με δικές τους ανασφάλειες που βρίσκουν άλλα άτομα για να πατήσουν επάνω τους.  Την  έννοια χειριστικός την χρησιμοποιούμαι για να ορίσουμε ανθρώπους που καταφέρνουν να πείθουν άλλους ανθρώπους με τον τρόπο τους να κάνουν ακριβώς αυτό που θέλουν με οποιοδήποτε κόστος  για τους ίδιους. Δεν αισθάνονται ενοχές για αυτό που κάνουν γιατί τα πάντα είναι σχεδιασμένα για την ικανοποίηση του Εγώ τους, δεν  δέχονται αμφισβητήσεις και καμία κριτική, δεν εκφράζουν ποτέ στα ‘’θύματά ‘’τους  τις πραγματικές τους  σκέψεις και  τους τελικούς τους στόχους.    Όπου τελικά οι άλλοι άνθρωποι (θύματα), οι οποίοι δεν έχουν βάλει όρια,  δεν έχουν συνειδητοποιήσει τον κίνδυνο που διατρέχουν ζώντας με έναν τέτοιο άτομο και απογοητεύονται και εγκαταλείπουν τον ίδιο τους τον εαυτό .

Είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να καταλάβουμε ότι ο άνθρωπος που έχουμε απέναντι  μας προσπαθεί να μας  χειριστεί και πως πρέπει να βάλουμε εμείς τα όρια μας.  Στην αρχή είναι δύσκολο να καταλάβουμε το τι συμβαίνει γιατί οι χειριστικοί καταφέρνουν με ηθικούς τρόπους  όπως να προσπαθούν να δημιουργούν ενοχές, όπως να κάνουν τον άλλον να νιώθει υποχρέωση  -ότι είναι υποχρεωμένος vα κάνει κάτι (είναι υποχρέωση σου να το κάνεις αυτό ή είμαι η μητέρα σου – ο πατέρας σου και πρέπει να με ακούσεις). Ακόμα να χρησιμοποιούν την ιδιότητά τους ή τον ρόλο τους  ως προς τους άλλους. Σίγουρα όλοι έχουμε κάποιες υποχρεώσεις ανάλογα με τους ρόλους μας οι οποίες όμως φτάνουν μέχρι ένα συγκεκριμένο σημείο  μέχρι εκεί δηλαδή  που η ενέργειά μας δεν θα βλάψει  τον ίδιο μας τον εαυτό.

Οι χειριστικοί άνθρωποι  χρησιμοποιούν συχνά μια ισχυρή μορφή χειραγώγησης τον  συναισθηματικό, ηθικό εκβιασμό  και τις απειλές . Πολλές φορές  ο εκβιασμός γίνεται με τέτοια δεξιοτεχνία που ακόμα και σε  βάθος χρόνου  δεν γίνεται αντιληπτός.  Επίσης είναι παρεμβατικοί  αναμιγνύονται δηλαδή στις επιλογές και στις αποφάσεις του άλλου χωρίς να υπολογίζουν την άποψη του.  Χαρακτηριστικό τους είναι ακόμα πως  υπογραμμίζουν τα λάθη και τις αδυναμίες του συντρόφου τους  πετυχαίνοντας  έτσι την αποδυνάμωση της ανεξαρτησίας και αυτονομίας τους.  Σε ένα διάλογο χειρίζονται τα επιχειρήματα με τέτοιο τρόπο που  θεωρείτε τελικά πως ο άλλος  είναι σε σύγχυση και  πως έχει άδικο.

Αυτό που τελικά πρέπει να προσέχουμε είναι ότι οποιαδήποτε ενέργεια τελικά  καταλήγει να μας ζημιώνει  είτε βραχυπρόθεσμα είτε μακροπρόθεσμα σημαίνει ότι έχει ληφθεί κάτω από συνθήκες πίεσης  συναισθηματικής – ψυχολογικής ή κάτω από συνθήκες που δεν υπήρχε η γνωστική διαδικασία δηλαδή  δεν υπήρχε λογική.

Μην ξεχνάμε ότι η ισορροπία των αποφάσεων μας είναι λογική- συναίσθημα. Όταν φτάνουμε τελικά στο σημείο να παίρνουμε αποφάσεις  οι οποίες τελικά συχνά αποβαίνουν εις βάρος μας  και  πίσω από συγκεκριμένες αποφάσεις βρίσκονται συγκεκριμένα άτομα, τότε μιλάμε για άτομα που τοξικόνουν την ζωή μας και προσπαθούν να μας διαχειριστούν με έναν συγκεκριμένο τρόπο για να έχουν  πάντα οι ίδιοι όφελος.  Ο χειριστικός άνθρωπος μπορεί να είναι ένας συγγενής μπορεί να είναι ένας  απαιτητικός  φίλος, και συνήθως αυτό είναι ακριβός  το κομμάτι του χειριστικού  είναι η έννοια της προσδοκίας που έχει από εμάς και των απαιτήσεων που αναπτύσσει  επειδή ακριβός δεν έχει όρια

Οι χειριστικές σχέσεις μπορεί να είναι φιλικές, σχέσεις γάμου, γονική, ερωτική.  έτσι λοιπόν επειδή  είναι άνθρωποι που εμπιστευόμαστε μπαίνουμε στην διαδικασία να λέμε ΄’ για να μου το λέει η μαμά μου, για να μου το λέει η φίλος μου ο άντρας μου,  που με αγαπάνε κάτι θα  ξέρουν ΄΄  οπότε αρχίζεις και αμφισβητείς την  λογική σου  και έρχεται η σύγκρουση με τον εαυτό σου και για λίγο χάνεσαι  όμως στην συνέχεια συνειδητοποιείς πως δεν μπορείς συνέχεια να αμφισβητείς την λογική σου ή την κοινή λογική και εκεί καταλαβαίνεις πως κάτι  άλλο συμβαίνει και έρχεσαι αντιμέτωπος των ευθυνών σου.

Οι άνθρωποι αυτοί  δημιουργούν απαιτήσεις από τους άλλους τις οποίες παρουσιάζουν  στο άλλο άτομο σαν υποχρέωση σαν ένα πρέπει. σαν ένα πρέπει γιατί στο λέω εγώ, πρέπει εσύ συγκεκριμένα να το κάνεις ΄΄ μα εσύ είσαι καλό παιδί, εσύ είσαι φιλότιμη  κοπέλα, θα έπρεπε να το κάνεις έτσι… εσύ είσαι πάντα από αυτές που ξεχωρίζεις, εγώ θυσιάστηκα για σένα, πρέπει να το κάνεις είσαι υποχρεωμένος.

Έρχεται η  ώρα λοιπόν που το “θύμα”  νοιώθει  αυτολύπηση και έρχεται σε σύγκρουση με τον εαυτό του γιατί συνειδητοποιεί ότι αυτό που κάνει δεν αρμόζει στον ίδιο, επίσης χάνει την αυτοεκτίμηση του γιατί όταν έχει συνέχεια κάποιον να τον κατευθύνει  παύει  να πιστεύει  στις δικές του δυνάμεις, ικανότητες και  αμφισβητεί την ορθότητα των αποφάσεών του.  Έτσι λοιπόν το άτομο πέφτει σε ένα φαύλο κύκλο  λαθών και απογοήτευσης  και νοιώθει πως πάντα φταίει ο ίδιος και αυτομαστιγώνεται.  Αυτό  το άτομο  που λειτουργεί έτσι φοβάται  περισσότερο να  αποτύχει  από το να πετύχει, φοβάται την μοναξιά, τον αποκλεισμό φοβάται το λάθος και θεωρεί πως από το να πάει να πετύχει κάτι  που αργότερα μπορεί να είναι απελευθερωτικό για τον ίδιο προτιμά  να νιώθει πως δεν έχει αποτύχει  πχ. αν χωρίσω με τον Κώστα καταστράφηκα, θα έχω αποτύχει,   δεν μπορώ να ζήσω μακριά του. Στην πραγματικότητα ο χαμένος είναι ο ίδιος αφού χάνει τόσο πολύτιμο χρόνο από την ζωή του, χάνει την δυνατότητα του να ανταπεξέλθει στα προβλήματα του σωστά  και να λειτουργήσει ως ο εαυτός του αφού πλέον υπάρχει σχέση εξάρτησης θύτη -θύματος.  Αυτή η κατάσταση μπορεί να έχει διάρκεια και να συνεχίζει όσο το άτομο  δεν βάζει  όρια και μέχρι να συνειδητοποιήσει πως είναι  το «θύμα» κάποιου άλλου ανθρώπου που τον διαχειρίζεται εύκολα.

  • Βάλτε λοιπόν τα δικά σας όρια και μην φοβηθείτε να πείτε όχι καθώς έτσι δείχνετε πως σέβεστε τον εαυτό σας και τις ανάγκες του.
  • Να ξέρετε πως δεν φταίτε για όλα ….. το χειριστικό άτομο έχει ταλέντο στο να σας κάνει να νιώθετε ενοχές. Όλοι κάνουμε λάθη αλλά κανένας δεν έχει το δικαίωμα να το εκμεταλλεύεται.
  • Διαφωνήστε και υπερασπιστείτε την άποψή σας , οι χειριστικοί θεωρούν πως έχουν τον έλεγχο της κατάστασης  με το να δυσφημούν και να υποτιμούν.
  • Αξιολογήστε την σχέση σας.
  • Δεν έχει νόημα να προσπαθείτε να αλλάξετε τον χειριστικό άνθρωπο που έχετε απέναντι σας  αλλά τον εαυτό σας.  Η χειριστικότητα εμφανίζεται σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο που προϋποθέτει την ύπαρξη ενός θύματος και αυτό είστε εσείς οπότε  αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να αλλάξετε τον εαυτό σας και την δυναμική της σχέσης.
  • Η προσπάθεια του να απαλλαγεί κάποιος από μια χειριστική σχέση είναι δύσκολη και έχει πολλά εμπόδια. Ζήτησε την βοήθεια κάποιου ειδικού καθώς τέτοιου είδους καταστάσεις μας εξουθενώνουν  ψυχικά και μας δημιουργούν ανεξίτηλα τραύματα. Είναι σημαντικό να δημιουργείται  υγιείς σχέσεις και όχι τοξικές αναλαμβάνοντας τα ινία της ζωής σας.